сиёҳ

I

[سياه]

1. ҳар он чи ба ранги ангишт бошад; муқоб. сафед

2. торик, тира; муқоб. равшан

3. одами сиёҳпӯст; абри сиёҳ абри бороновар; зоғи сиёҳ ҷинси маълуми акка; кори (меҳнати) сиёҳ кори меҳнатталаби ҷисмонӣ, кори коргари бетахассус; моли сиёҳ барзагов ва гови калони шохдор; пули сиёҳ сиккаи мисӣ, пули майдаи камқимат; равғани сиёҳ мазут; рӯзи сиёҳ рӯзи бадбахтӣ ва фалокат, рӯзи пур кулфату андӯҳ, умуман азоб, машаққат, бадбахтӣ, тангдастӣ; зари сурхам ба рӯзи сиёҳам (зарб.); тахтаи сиёҳ а) тахтаи хатнависӣ дар синф; б) тахтае ки номи қафомондагони кор навишта мешавад. хати сиёҳ хате, ки хабари марг ё кушта шудани касеро (хусусан дар ҷанг) мерасонад, хати мотам; чароғи сиёҳ чароғи пилтасӯз, ҷинчароғ; дил сиёҳ будан а) бадхоҳ, бадандеш будан; б) хафа ва дилгир будан; дили касеро сиёҳ кардан ба касе хабари нохуше расонда, ё гапи ноҷӯре зада ӯро дилгир кардан; як пули сиёҳ надоштан ҳеҷ пул надоштан; сиёҳ задан(чашм) якбора чизеро дида натавонистан; чашм сиёҳ рафтан пеши чашм тираву тор шадан; рӯ сиёҳ шудан шарманда ва бадмон шудан; сиёҳ кардан а) бо ранги сиёҳ ранг додан; ба сиёҳӣ олонидан; б) айбдор кардан, бадном кардан; сиёҳ пӯшидан мотам гирифтан

II

[صياح]

а

1. бонг, ҷеғ, фарёд, овози баланд

2. бонги хурӯс

III

[سياه]

зангӣ, сиёҳпӯст